Το Ίδρυμα Θρακικής τέχνης και παράδοσης Ξάνθης κυκλοφόρησε τον Μάρτιο του 2022 τον ψηφιακό καταγραφικού περιεχομένου δίσκο (cd) του σπουδαίου ερμηνευτή και οργανοπαίκτη Αλή Ρόγγο από την Γλαύκη Ξάνθης. Η μουσική αυτή έκδοση εντάσσεται στις προσπάθειες του Ιδρύματος Θρακικής τέχνης και Παράδοσης για την διάσωση της μουσικής κληρονομιάς της Θράκης και περιλαμβάνει cd με δεκατέσσερα πομάκικα τραγούδια και δεκαεξασέλιδο ένθετο βιβλίο.

Ο Αλή Ρόγγο
Η αξία του ερμηνευτικού και καταγραφικού έργου του Αλή Ρόγγο για την ανάδειξη της μουσικής κληρονομιάς των Πομάκων της Ξάνθης είναι ανυπολόγιστη. Είναι ο άνθρωπος που ανέδειξε τα παραδοσιακά τραγούδια των Πομάκων της Ξάνθης σε όλη την Ελλάδα. Γεννημένος στο χωριό Γλαύκη, από την ηλικία των δεκατριών ετών άρχισε να παίζει καλαμένια φλογέρα (pištélka). Από το 1991 και μετά συνεργάστηκε με τον Βαγγέλη Δωρόπουλο σε πολλές συναυλίες και μουσικέςεκδόσεις .Συνεργάστηκε με τη Θρακική Εταιρεία στην έκδοση των πρώτων κασετών με πομάκικα τραγούδια (1996, 1997, 2000). Σε συνεργασία με τον Ν. Θ. Κόκκα, ο Αλή Ρόγγο εξέδωσε τρία βιβλία με συλλογές πομάκικων τραγουδιών, παραμυθιώνκαι παροιμιών. Στη δισκογραφία του συμπεριλαμβάνονται τρεις προσωπικοί δίσκοι (2002-2004), ενώ το 2011 συμμετείχε στην έκδοση ενός δίσκου («Τραγουδάμε σε δύο γλώσσες») του ΤΕΕ Γλαύκης, που περιείχε πομάκικα και ελληνικά παραδοσιακά τραγούδια. Συμμετείχε επίσης σε συλλογικές εκδόσεις – άλμπουμ με τραγούδια της Θράκης καθώς και στα ερευνητικά προγράμματα «Θράκη» (1998) και «Μουσική και Μουσικοί της Θράκης» (2001). Ο σπουδαίος αυτός ερμηνευτής διακρίνεται για τη μεστή φωνή του, την ερμηνευτική του αυτοπεποίθηση, το δυναμισμό και την καθαρή του άρθρωση.

Οι συντελεστές – συνεργάτες
Τον Αλή Ρόγγο συνοδεύουν οι Θρακιώτες μουσικοί Ηρακλής Ψωμαδόπουλος (γκάιντα & καβάλι) και Αναστάσιος Δασκαλόπουλος (σάζι). Το ένθετο βιβλίο του δίσκου συμπεριλαμβάνει εισαγωγικά κείμενα του Ανδρέα Ματζάκου, Διευθυντή του Ιδρύματος Θρακικής Τέχνης και Παράδοσης, του διδάκτορα Λαογραφίας Νικολάου Θ. Κόκκα, και του μουσικολόγου Ηρακλή Ψωμαδόπουλου καθώς και τους στίχους των δεκατεσσάρων τραγουδιών στα πομακικά και στα ελληνικά. Οι συντελεστές της έκδοσης, σεβόμενοι τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα της μουσικής των Πομάκων, προσπάθησαν να προσεγγίσουν το ιδιαίτερο ύφος και «ηχόχρωμα» της περιοχής της Ροδόπης με στόχο να ηχογραφηθεί το μουσικό υλικό, όσο το δυνατόν, στην«αυθεντική» του μορφή.
Την γενική επιμέλεια της έκδοσης είχε ο διδάκτορας Λαογραφίας Νικόλαος Θ. Κόκκας. Την μουσική επιμέλεια είχε ο μουσικός και μουσικολόγος Ηρακλής Ψωμαδόπουλος. Η ηχογράφηση και η επεξεργασία του υλικού έγινε στο Studio
Μουσαδές στην Ξάνθη. Η έκδοση είναι του Ιδρύματος Θρακικής Τέχνης και Παράδοσης.

Τα τραγούδια της έκδοσης
Τα τραγούδια της έκδοσης αποτελούν μια καταγραφή «αυθεντικού» υλικού με πομάκικα τραγούδια από την ορεινή Ξάνθη (Πομακοχώρια) που ερμηνεύει με την χαρακτηριστική τοπική προφορά ο Πομάκος Αλή Ρόγγο. Στον δίσκο περιλαμβάνεται μικρό, σε σχέση με το διαθέσιμο υλικό, αλλά αντιπροσωπευτικό δείγμα από τον μουσικό πολιτισμό των Πομάκων της Ξάνθης. Στόχος ήταν να ηχογραφηθεί το υλικό όσο το δυνατόν αυτό γίνεται στη «αυθεντική» του μορφή για αυτό τον λόγο ατέλειες και ελλείψεις δεν διορθώθηκαν. Τεχνικής φύσεως προβλήματα όπως η ρυθμική ρευστότητα και οι μικροδιαφορές στις μελωδικές γραμμές από στίχο σε στίχο ήταν αναμενόμενη μιας και ο ερμηνευτής ως βιωματικός τραγουδιστής, κάθε φορά που ερμήνευε το ίδιο τραγούδι, το αναδημιουργούσε παραλλάσσοντας τον ρυθμικό και μελωδικό «σκελετό». Έτσι οι μουσικοί γνωρίζοντας αυτές τις δυσκολίες προσπάθησαν να προσεγγίσουν όσο τους το επέτρεπαν οι συνθήκες το μουσικό «ηχόχρωμα» και ύφος της περιοχής της Ροδόπης. Από τα 14 τραγούδια του cd στα έξι (τραγούδι αρ. 1,2,3,4,5,6) συνοδεύει την φωνή του Αλή Ρόγγο η γκάιντα, στα τρία το καβάλι
(τραγούδι αρ. 7,8,14) και τα υπόλοιπα είναι φωνητικές καταγραφές που τραγουδάει και παίζει pištélka (καλαμένια φλογέρα) (τραγούδι αρ. 10,11,12,13) ο Πομάκους ερμηνευτής και οργανοπαίκτης ενώ ένα μόνο τραγούδι τραγουδιέται a capella χωρις την χρήση μουσικών οργάνων. Τα όργανα που χρησιμοποιήθηκαν είναι τα όργανα που συναντά κάνεις στην μουσική παράδοση των Πομάκων τα οποία είναι η γκάιντα,το καβάλι, η pištélka (καλαμένια φλογέρα) και το σάζι.

Οι τίτλοι των τραγουδιών
1. Trimíma brátje (Τρία αδέλφια) (με γκάιντα)
2. Azmé, maychína doshteré (Αζμέ, της μανούλας σου κόρη) (με γκάιντα)
3. Chôrna kósa ímom (Μαύρα μαλλιά έχω) (με γκάιντα)

4. Púshka púkna yógdar (με γκάιντα) (με γκάιντα)
5. Momínko morí momínko (με γκάιντα) (με γκάιντα)
6. Jot kámen vadá tečéšo (Από την πέτρα νερό έσταζε) (Με γκάιντα)
7. Cáfnalo bélo kokýce (Με σάζι και καβάλι)
8. Na drum légnal (Στο δρόμο ξάπλωσα) (Με σάζι και καβάλι)
9. Fátma černóčko mómječe (Με γκάιντα)
10. Rádo morí béla Rádo – Μόνο φωνή
11. Zadali so so podali Gulsuminine svátove (Με φλογέρα)
12. San ma víye, san ma kórshi (Ο ύπνος με γυρνάει, ο ύπνος με σπάει) (Με
φλογέρα)
14. Glávi sa, zhéni, pórvose sevdá ( αρραβωνιάστηκε, παντρεύτηκε η πρώτη μου
αγάπη) (Με φλογέρα)
13. Durdé je mamá léftera (Όσο είναι το κορίτσι ελεύθερο) (Με φλογέρα)
15. Jótvari Külsé pénčuret (με καβάλι)

Παίζουν οι Χριστιανοί Έλληνες Θρακιώτες μουσικοί:
 Ηρακλής Ψωμαδόπουλος: γκάιντα (τρ. 1,2,3,4,5,6), καβάλι (τρ. 7,8,15)
 Αναστάσιος Δασκαλόπουλος: σάζι (τρ. 7,8)
 Αλή Ρόγγο: Τραγούδι (τρ. 1,2,3,4,5,6,7,8,9,10,11,12,13,14,15), pištélka (καλαμένια φλογέρα) (τρ. 11,12,13,14)

Ενδεικτικό απόσπασμα ήχου στο παρακάτω link:

Πατήστε εδώ.

Για να παραγγείλετε τo CD καλείστε να   ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΕΤΕ ΑΥΤΗ ΤΗ ΦΟΡΜΑ επικοινωνίας στο ασφαλές περιβάλλον του adeti.gr αφήνοντας -τα στοιχεία επικοινωνίας σας.

ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ: Αυτή η διαδικασία δεν αντιπαραβάλλει την επίσημη διανομή των ακτινόδισκων, παρά είναι ένα μέρος της. Διευκρινίζουμε ότι το adeti.gr δε συνδιαλέγεται οικονομικά με την εταιρία παραγωγής και κίνησης, ούτε διεκδικεί ποσοστό επί των πωλήσεων. Η διαδικασία προώθησης του έργου γίνεται με στόχο την ανάδειξή του ως πολιτιστική αναφορά και μόνον. Η διαδικασία αιτήματος παραγγελίας μέσα από το adeti.gr γίνεται για την εκπλήρωση του σκοπού ανατροφοδότησης της καμπάνιας προώθησης.